Medi Analyser AI

Cukrzyca typu 2 to przewlekła choroba metaboliczna, która rozwija się, gdy organizm staje się oporny na działanie insuliny lub gdy trzustka nie produkuje jej wystarczającej ilości. Insulina jest hormonem kluczowym dla regulacji poziomu glukozy we krwi. W rezultacie cukier gromadzi się w krwiobiegu zamiast być transportowanym do komórek, gdzie jest wykorzystywany jako źródło energii. Cukrzyca typu 2 najczęściej dotyka osoby dorosłe, choć coraz częściej diagnozowana jest także u młodszych ludzi z powodu wzrostu otyłości i braku aktywności fizycznej.

Objawy cukrzycy typu 2 mogą rozwijać się powoli, często pozostając niezauważone przez lata. Najczęstsze symptomy obejmują wzmożone pragnienie, częste oddawanie moczu, utratę masy ciała mimo zwiększonego apetytu, zmęczenie, niewyraźne widzenie, a także powolne gojenie się ran i częste infekcje. Nieleczona cukrzyca może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak choroby serca, uszkodzenie nerek, neuropatia czy retinopatia cukrzycowa.

Czynniki ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2 to m.in. otyłość, niewłaściwa dieta, brak ruchu, wiek powyżej 45 lat, predyspozycje genetyczne oraz występowanie cukrzycy w rodzinie. Leczenie polega na zmianie stylu życia, w tym zdrowej diecie, regularnej aktywności fizycznej oraz stosowaniu leków obniżających poziom glukozy we krwi, jeśli jest to konieczne.

Diagnozowanie cukrzycy typu 2 opiera się głównie na analizie poziomu glukozy we krwi oraz testach oceniających funkcję insuliny. Oto kluczowe badania wykorzystywane w diagnostyce:

• Lipidogram: Pomaga ocenić ryzyko sercowo-naczyniowe, które jest częste u pacjentów z cukrzycą.

• Pomiar glukozy na czczo (FPG): Badanie to mierzy poziom glukozy we krwi po 8–10 godzinach postu. Norma wynosi 70–99 mg/dL. Wynik między 100 a 125 mg/dL wskazuje na stan przedcukrzycowy, a wynik powyżej 126 mg/dL – na cukrzycę.

• HbA1c (hemoglobina glikowana): Test ten ocenia średni poziom glukozy we krwi z ostatnich 2–3 miesięcy. Wynik ≥6,5% sugeruje cukrzycę. HbA1c jest szczególnie przydatne w monitorowaniu postępów leczenia.

• Doustny test tolerancji glukozy (OGTT): Badanie polega na zmierzeniu poziomu glukozy przed i 2 godziny po wypiciu roztworu glukozy. Wynik powyżej 200 mg/dL po 2 godzinach potwierdza diagnozę cukrzycy.

• Test insulinooporności: Analiza poziomu insuliny i glukozy we krwi, pozwalająca ocenić, jak organizm reaguje na insulinę.

Nadciśnienie tętnicze to przewlekła choroba charakteryzująca się podwyższonym ciśnieniem krwi w tętnicach, wynoszącym ≥140/90 mmHg. Jest jednym z najczęściej występujących schorzeń układu krążenia i główną przyczyną zawałów serca oraz udarów mózgu. Może rozwijać się bezobjawowo przez wiele lat, dlatego bywa nazywane „cichym zabójcą”.

Objawy mogą obejmować bóle głowy, zawroty głowy, zmęczenie, szum w uszach, a w zaawansowanych przypadkach – duszności i bóle w klatce piersiowej. Czynniki ryzyka obejmują nadwagę, brak aktywności fizycznej, wysoką zawartość soli w diecie, stres, palenie tytoniu oraz predyspozycje genetyczne. Leczenie nadciśnienia wymaga zmiany stylu życia i stosowania leków obniżających ciśnienie.

Badania pomocne w diagnozie nadciśnienia tętniczego:

• Echo serca: Obrazowanie serca pozwala na ocenę funkcji serca i potencjalnych uszkodzeń związanych z nadciśnieniem.

• Pomiar ciśnienia krwi: Regularne pomiary w warunkach domowych oraz w gabinecie lekarskim są kluczowe do potwierdzenia nadciśnienia.

• Kreatynina i GFR: Ocena funkcji nerek, które mogą ulec uszkodzeniu w wyniku długotrwałego nadciśnienia.

• Lipidogram: Analiza poziomu cholesterolu i trójglicerydów, aby ocenić ryzyko miażdżycy.

• Badania moczu: Wykrywanie białka w moczu jako wskaźnika uszkodzenia nerek.

• EKG: Monitorowanie pracy serca i wykrywanie ewentualnych powikłań nadciśnienia, takich jak przerost lewej komory serca.

Anemia, znana również jako niedokrwistość, to stan, w którym liczba czerwonych krwinek (erytrocytów) lub poziom hemoglobiny spada poniżej normy. Hemoglobina odpowiada za transport tlenu do tkanek, więc jej niedobór prowadzi do niedotlenienia organizmu. Objawy anemii mogą obejmować zmęczenie, bladość skóry, zawroty głowy, duszności, kołatanie serca i problemy z koncentracją.

Anemia może być spowodowana różnymi czynnikami, takimi jak niedobór żelaza (najczęstsza przyczyna), witaminy B12, kwasu foliowego, przewlekłe krwawienia (np. wrzody żołądka, menstruacja), choroby przewlekłe (np. przewlekła niewydolność nerek) lub wrodzone zaburzenia (np. anemia sierpowata). Leczenie zależy od przyczyny – może obejmować suplementację, zmianę diety lub leczenie choroby podstawowej.

Badania pomocne w diagnozie anemii:

• Badania genetyczne: Stosowane w diagnozie anemii wrodzonych, takich jak anemia sierpowata czy talasemia.

• Morfologia krwi: Badanie podstawowe, które mierzy poziom hemoglobiny, hematokrytu, liczbę erytrocytów oraz wskaźniki MCV (średnia objętość erytrocytu), MCH (średnia zawartość hemoglobiny w erytrocycie) i MCHC (średnie stężenie hemoglobiny w erytrocycie).

• Ferrytyna: Mierzy zapasy żelaza w organizmie. Niski poziom ferrytyny wskazuje na niedobór żelaza jako przyczynę anemii.

• Żelazo i TIBC (całkowita zdolność wiązania żelaza): Pomagają ocenić, czy organizm ma wystarczającą ilość żelaza do produkcji hemoglobiny.

• Poziom witaminy B12 i kwasu foliowego: Niedobory tych witamin prowadzą do anemii megaloblastycznej.

• OB i CRP: Wskaźniki stanu zapalnego, które mogą pomóc w identyfikacji przyczyny anemii, np. choroby przewlekłej.

• Badania kału na krew utajoną: Pomagają wykryć przewlekłe krwawienie z przewodu pokarmowego, które może prowadzić do anemii.

Refluks żołądkowo-przełykowy (GERD) to przewlekłe schorzenie, w którym kwaśna treść żołądkowa cofa się do przełyku, powodując podrażnienie jego błony śluzowej. Objawia się zgagą, pieczeniem za mostkiem, odbijaniem, kwaśnym posmakiem w ustach, bólem w klatce piersiowej, a czasem trudnościami w przełykaniu. Jeśli nie jest leczony, GERD może prowadzić do zapalenia przełyku, owrzodzeń, bliznowacenia lub rozwoju przełyku Barretta – stanu przednowotworowego.

Czynniki ryzyka obejmują nadwagę, przepuklinę rozworu przełykowego, nadmiar tłustych i kwaśnych potraw w diecie, spożycie alkoholu, kawy i palenie papierosów. Leczenie GERD wymaga zmian w stylu życia, takich jak unikanie posiłków przed snem, podniesienie wezgłowia łóżka, a także stosowanie leków zmniejszających wydzielanie kwasu żołądkowego.

Badania pomocne w diagnozie GERD:

• Badanie kału na obecność krwi: Wykrywanie krwawienia z przewodu pokarmowego, które może towarzyszyć zaawansowanym postaciom refluksu.

• Gastroskopia: Pozwala ocenić stan błony śluzowej przełyku, żołądka i dwunastnicy, wykrywając zapalenie lub inne zmiany.

• pH-metria przełyku: Monitoruje poziom kwaśności w przełyku przez 24 godziny, pomagając potwierdzić diagnozę refluksu.

• Manometria przełyku: Ocena funkcji mięśnia dolnego zwieracza przełyku i ruchliwości przełyku.

• RTG z kontrastem: Pomaga uwidocznić cofanie się treści żołądkowej oraz wykryć przepuklinę rozworu przełykowego.

• Testy na Helicobacter pylori: Jeśli podejrzewa się współistniejące zakażenie, które może nasilać objawy GERD.

Astma to przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych, która powoduje okresowe zwężenie oskrzeli, prowadząc do duszności, świszczącego oddechu, ucisku w klatce piersiowej i kaszlu. Objawy astmy mogą być wywołane alergenami, infekcjami, wysiłkiem fizycznym, zimnym powietrzem czy stresem.

Astma dzieli się na różne podtypy, takie jak alergiczna, niealergiczna, wysiłkowa czy zawodowa. Nieleczona astma może prowadzić do przewlekłej obturacji oskrzeli i trwałego uszkodzenia płuc. Leczenie obejmuje leki doraźne, takie jak beta-mimetyki (np. salbutamol) oraz sterydy wziewne w celu zmniejszenia stanu zapalnego.

Badania pomocne w diagnozie astmy:

• Eozynofile we krwi i plwocinie: Wskaźnik alergicznego stanu zapalnego w drogach oddechowych.

• Spirometria: Podstawowe badanie oceniające wydolność płuc, w tym FEV1/FVC, które wskazuje na obturację.

• Peak flowmetry: Pomiar maksymalnego przepływu powietrza podczas wydechu w warunkach domowych.

• Testy alergiczne: Skórne testy punktowe lub oznaczenie przeciwciał IgE w celu wykrycia alergii.

• RTG klatki piersiowej: Pomaga wykluczyć inne przyczyny objawów, takie jak infekcje czy nowotwory.

• Gazometria: Ocena poziomu tlenu i dwutlenku węgla we krwi, szczególnie w ostrych atakach astmy.

Choroba Leśniowskiego-Crohna to przewlekła, zapalna choroba jelit (IBD), która może dotyczyć każdej części przewodu pokarmowego, od jamy ustnej po odbytnicę. Najczęściej występuje w jelicie cienkim i grubym. Schorzenie charakteryzuje się naprzemiennymi okresami zaostrzeń i remisji. Objawy obejmują ból brzucha, biegunkę (często z domieszką krwi), gorączkę, utratę masy ciała, niedokrwistość oraz osłabienie. W niektórych przypadkach mogą wystąpić przetoki, ropnie lub zwężenia jelit.

Przyczyna choroby nie jest do końca znana, ale uważa się, że kluczową rolę odgrywają czynniki genetyczne, immunologiczne oraz środowiskowe. Leczenie polega na zmniejszeniu stanu zapalnego, kontrolowaniu objawów oraz zapobieganiu nawrotom. W ciężkich przypadkach może być konieczna interwencja chirurgiczna.

Badania pomocne w diagnozie choroby Leśniowskiego-Crohna:

• Badanie krwi: Wykrywanie niedokrwistości, niedoborów witamin (np. B12) i białka.

• Kolonoskopia: Badanie endoskopowe pozwalające na ocenę zmian zapalnych i pobranie wycinków do biopsji.

• CRP i OB: Wskaźniki stanu zapalnego, które pomagają ocenić aktywność choroby.

• Kalprotektyna w kale: Specyficzny marker zapalny, który pomaga różnicować IBD od zespołu jelita drażliwego (IBS).

• Tomografia komputerowa (CT) lub enterografia MR: Obrazowanie jelit pozwala wykryć zwężenia, przetoki i inne zmiany związane z chorobą.

• Badanie kału na obecność pasożytów i bakterii: Wykluczenie infekcji, które mogą powodować podobne objawy.

Choroba Alzheimera to postępujące schorzenie neurodegeneracyjne prowadzące do zaniku komórek mózgowych. Objawia się utratą pamięci, dezorientacją, trudnościami w wykonywaniu codziennych czynności oraz zmianami osobowości. W późniejszych stadiach pacjenci wymagają stałej opieki. Choroba dotyka głównie osoby powyżej 65. roku życia, choć może wystąpić również wcześniej.

Przyczyną choroby jest odkładanie się beta-amyloidu i białka tau w mózgu, co prowadzi do uszkodzenia neuronów. Czynniki ryzyka obejmują wiek, genetykę (np. obecność genu APOE ε4), urazy głowy, nadciśnienie i cukrzycę. Leczenie skupia się na łagodzeniu objawów i spowolnieniu progresji choroby.

Badania pomocne w diagnozie choroby Alzheimera:

• EEG: Rzadziej stosowane, może pomóc wykluczyć inne przyczyny zaburzeń poznawczych.

• Testy neuropsychologiczne: Ocena funkcji poznawczych, takich jak pamięć, koncentracja i zdolności językowe.

• MRI mózgu: Obrazowanie pozwalające wykryć zaniki kory mózgowej i inne zmiany strukturalne.

• PET mózgu: Badanie metaboliczne pokazujące obszary zmniejszonego metabolizmu glukozy w mózgu.

• Biomarkery w płynie mózgowo-rdzeniowym: Poziom beta-amyloidu i białka tau wskazuje na obecność patologicznych zmian.

• Badania genetyczne: Wykrywanie mutacji genów związanych z dziedzicznymi formami choroby.

Choroba wieńcowa to schorzenie spowodowane zwężeniem naczyń krwionośnych zaopatrujących serce (tętnic wieńcowych) w tlen i substancje odżywcze. Jest to najczęściej wynik miażdżycy – odkładania się złogów tłuszczowych w ścianach tętnic. Główne objawy choroby to ból w klatce piersiowej (angina pectoris), duszność, uczucie ucisku oraz zmęczenie, szczególnie podczas wysiłku.

Nieleczona choroba wieńcowa może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zawał serca, niewydolność serca i nagłe zatrzymanie krążenia. Czynniki ryzyka obejmują palenie papierosów, nadciśnienie, cukrzycę, otyłość, wysoki poziom cholesterolu oraz brak aktywności fizycznej. Leczenie koncentruje się na zmianie stylu życia, stosowaniu leków poprawiających przepływ krwi i w zaawansowanych przypadkach – zabiegach chirurgicznych.

Badania pomocne w diagnozie choroby wieńcowej:

• Tomografia komputerowa serca (CT): Pomaga zobrazować tętnice wieńcowe i ocenić ryzyko.

• EKG (elektrokardiografia): Badanie oceniające aktywność elektryczną serca, szczególnie w czasie wysiłku lub epizodów bólu.

• Test wysiłkowy: Pomaga wykryć niedokrwienie serca poprzez monitorowanie EKG podczas wysiłku fizycznego.

• Echokardiografia: Umożliwia ocenę funkcji serca i wykrycie zmian w jego strukturze.

• Koronarografia: Badanie obrazowe naczyń wieńcowych, które pozwala ocenić stopień zwężenia tętnic.

• Lipidogram: Ocena poziomu cholesterolu i trójglicerydów jako kluczowego czynnika ryzyka miażdżycy.

• CRP (białko C-reaktywne): Wskaźnik stanu zapalnego, który może sugerować aktywną miażdżycę.

POChP to przewlekła choroba układu oddechowego charakteryzująca się postępującym ograniczeniem przepływu powietrza przez drogi oddechowe. Jest głównie spowodowana długotrwałym narażeniem na czynniki drażniące, takie jak dym tytoniowy, zanieczyszczenia powietrza lub pyły przemysłowe. Objawy obejmują przewlekły kaszel, duszność, świszczący oddech i nadmierne wydzielanie plwociny.

POChP prowadzi do stopniowego pogarszania się funkcji płuc i może powodować zaostrzenia, które znacząco wpływają na jakość życia pacjenta. Nieleczona choroba może prowadzić do niewydolności oddechowej i śmierci. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów, spowolnienie progresji choroby i poprawę tolerancji wysiłku.

Badania pomocne w diagnozie POChP:

• Test tolerancji wysiłku: Ocena wpływu choroby na zdolność do wykonywania codziennych czynności.

• Spirometria: Kluczowe badanie diagnostyczne oceniające objętość płuc i przepływ powietrza, w tym wskaźnik FEV1/FVC.

• RTG klatki piersiowej: Pomaga wykryć zmiany w płucach, takie jak rozedma, oraz wykluczyć inne przyczyny objawów.

• Gazometria: Ocena poziomu tlenu i dwutlenku węgla we krwi, szczególnie podczas zaostrzeń.

• Eozynofile we krwi: Wysoki poziom może wskazywać na komponentę alergiczną POChP.

• Tomografia komputerowa (CT): Umożliwia dokładniejsze zobrazowanie struktur płucnych i wykrycie rozedmy.

• Badania plwociny: Pomagają zidentyfikować infekcje bakteryjne jako przyczynę zaostrzeń.

Wrzody żołądka to ubytki w błonie śluzowej żołądka lub dwunastnicy, spowodowane działaniem kwasu solnego i enzymów trawiennych. Objawy obejmują ból w nadbrzuszu (często nasilający się na czczo lub w nocy), nudności, wymioty, zgagę i utratę apetytu. Nieleczone wrzody mogą prowadzić do powikłań, takich jak krwawienia, perforacja ściany żołądka lub przewlekłe zapalenie.

Najczęstszą przyczyną wrzodów jest zakażenie bakterią Helicobacter pylori, a także długotrwałe stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Leczenie obejmuje terapię eradykacyjną Helicobacter pylori oraz leki hamujące wydzielanie kwasu żołądkowego.

Badania pomocne w diagnozie:

• Badanie krwi na obecność przeciwciał H. pylori: Wskazuje na obecność zakażenia.

• Gastroskopia: Złoty standard w diagnostyce. Pozwala na bezpośrednią ocenę błony śluzowej i pobranie wycinków do badania.

• Testy na Helicobacter pylori: Test ureazowy, badanie kału na antygeny bakterii, test oddechowy.

• RTG przewodu pokarmowego z kontrastem: Wykrywa ubytki w błonie śluzowej.

Zapalenie trzustki to stan zapalny trzustki, który może mieć charakter ostry lub przewlekły. Ostre zapalenie trzustki objawia się nagłym, silnym bólem w nadbrzuszu, promieniującym do pleców, nudnościami, wymiotami i gorączką. Przewlekłe zapalenie prowadzi do postępującego uszkodzenia trzustki, powodując problemy z trawieniem i cukrzycą.

Przyczyny obejmują kamicę żółciową, nadużywanie alkoholu, urazy, niektóre leki oraz choroby metaboliczne. Leczenie ostrej postaci wymaga hospitalizacji, a przewlekłej – długotrwałej kontroli.

Badania pomocne w diagnozie:

• Badanie kału: Ocena obecności tłuszczu w kale w przypadku przewlekłego zapalenia.

• Amylaza i lipaza: Podwyższone poziomy we krwi są wskaźnikami uszkodzenia trzustki.

• USG jamy brzusznej: Wykrywa zmiany w trzustce oraz obecność kamieni żółciowych.

• Tomografia komputerowa (CT): Precyzyjne obrazowanie pozwala ocenić stopień uszkodzenia.

Celiakia to autoimmunologiczna nietolerancja glutenu prowadząca do uszkodzenia kosmków jelitowych w jelicie cienkim. Objawy obejmują biegunkę, bóle brzucha, wzdęcia, utratę masy ciała oraz niedokrwistość. Nieleczona celiakia może prowadzić do niedożywienia, osteoporozy i innych chorób autoimmunologicznych.

Gluten, białko obecne w pszenicy, życie i jęczmieniu, wywołuje odpowiedź immunologiczną u osób z celiakią. Leczenie polega na stosowaniu diety bezglutenowej.

Badania pomocne w diagnozie:

• Badania genetyczne: Wykrywanie obecności genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8.

• Przeciwciała przeciwko transglutaminazie tkankowej (tTG): Wysoki poziom wskazuje na celiakię.

• Endoskopia z biopsją jelita cienkiego: Potwierdzenie uszkodzenia kosmków jelitowych.

Rak jelita grubego to nowotwór rozwijający się w okrężnicy lub odbytnicy. Objawy obejmują zmiany w rytmie wypróżnień, krew w stolcu, utratę masy ciała, zmęczenie i bóle brzucha. Wczesne wykrycie znacznie zwiększa szanse na wyleczenie.

Czynniki ryzyka to dieta bogata w tłuszcze i uboga w błonnik, otyłość, palenie, alkohol oraz wiek powyżej 50 lat. Leczenie obejmuje chirurgię, chemioterapię i radioterapię

Badania pomocne w diagnozie:

• Marker CEA: Monitorowanie progresji choroby.

• Kolonoskopia: Złoty standard w diagnostyce i usuwaniu polipów.

• Test na krew utajoną w kale: Wczesne wykrywanie zmian.

• CT kolonografia: Nieinwazyjna metoda obrazowania.

Kamica żółciowa to obecność kamieni w pęcherzyku żółciowym, które mogą powodować ból w prawym nadbrzuszu, nudności, wymioty oraz żółtaczkę w przypadku zatkania przewodów żółciowych. Kamienie powstają z cholesterolu lub bilirubiny.

Czynniki ryzyka to otyłość, dieta bogata w tłuszcze, szybka utrata masy ciała i ciąża. Leczenie obejmuje zmianę diety, leki rozpuszczające kamienie lub cholecystektomię.

Badania pomocne w diagnozie:

• ERCP: Diagnostyka i leczenie kamieni w przewodach.

• USG jamy brzusznej: Podstawowe badanie w diagnostyce kamieni.

• Badanie enzymów wątrobowych (ALT, AST): Ocena funkcji wątroby.

• MRCP: Rezonans magnetyczny dróg żółciowych.

Angina to ostre zapalenie migdałków i gardła wywołane infekcją bakteryjną (najczęściej Streptococcus pyogenes) lub wirusową. Objawy obejmują silny ból gardła, trudności w połykaniu, gorączkę, powiększone i bolesne węzły chłonne szyjne oraz biały nalot na migdałkach. W przypadku zakażeń wirusowych objawy mogą być łagodniejsze i obejmować katar czy kaszel.

Angina bakteryjna może prowadzić do powikłań, takich jak ropień okołomigdałkowy, gorączka reumatyczna lub zapalenie nerek. Leczenie anginy bakteryjnej wymaga antybiotyków, natomiast wirusowe formy choroby leczone są objawowo.

Badania pomocne w diagnozie:

• ASO (antystreptolizyna O): Badanie pomocne w diagnozowaniu przebytego zakażenia paciorkowcowego w przypadku powikłań.

• Wymaz z gardła: Pozwala na identyfikację bakterii Streptococcus pyogenes i określenie wrażliwości na antybiotyki.

• Test szybki na antygeny streptokokowe (RADT): Szybki test diagnostyczny wykrywający zakażenie paciorkowcowe.

• Morfologia krwi: Podwyższone leukocyty i CRP wskazują na infekcję bakteryjną.

Szkarlatyna to choroba zakaźna wywołana przez bakterie Streptococcus pyogenes, produkujące toksynę wywołującą charakterystyczną wysypkę. Objawy obejmują gorączkę, ból gardła, malinowy język, wysypkę grudkową o szorstkiej powierzchni oraz złuszczanie skóry po ustąpieniu wysypki. Choroba najczęściej dotyka dzieci.

Nieleczona szkarlatyna może prowadzić do poważnych powikłań, takich jak zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego czy zapalenie nerek. Leczenie obejmuje antybiotyki, głównie penicylinę.

Badania pomocne w diagnozie:

• ASO (antystreptolizyna O): Pomocne w diagnozie szkarlatyny i monitorowaniu powikłań.

• Wymaz z gardła: Potwierdza obecność Streptococcus pyogenes.

• Test szybki na antygeny streptokokowe (RADT): Pozwala na szybkie wykrycie paciorkowców.

• Morfologia krwi: Podwyższone leukocyty oraz CRP wskazują na infekcję bakteryjną.

Przeziębienie to wirusowa infekcja górnych dróg oddechowych, najczęściej wywołana przez rinowirusy. Objawy obejmują katar, ból gardła, kaszel, kichanie, łagodną gorączkę i uczucie osłabienia. Choroba zwykle ustępuje samoistnie po kilku dniach.

Przeziębienie jest wysoce zakaźne i przenosi się drogą kropelkową. Leczenie jest objawowe, obejmuje nawadnianie, odpoczynek i leki przeciwgorączkowe. Warto unikać antybiotyków, które nie działają na wirusy.

Badania pomocne w diagnozie:

• Wymaz z nosa/gardła: Wykonywany rzadko w celu identyfikacji wirusów.

• Brak specyficznych badań laboratoryjnych: Rozpoznanie opiera się na objawach klinicznych.

• CRP: Pomaga różnicować przeziębienie (niski poziom CRP) od infekcji bakteryjnych.

Angina Ludwiga to rzadkie, ale poważne zapalenie tkanki łącznej dna jamy ustnej, często wywołane infekcją zębów dolnych. Objawy obejmują obrzęk i ból w okolicy dna jamy ustnej, trudności w połykaniu, gorączkę, ból szyi oraz problemy z oddychaniem.

Stan ten może prowadzić do zagrażającego życiu zapalenia dróg oddechowych. Leczenie wymaga antybiotykoterapii i czasami interwencji chirurgicznej w celu drenażu ropni.

Badania pomocne w diagnozie:

• Morfologia krwi: Podwyższone leukocyty i CRP wskazują na infekcję.

• Tomografia komputerowa (CT): Precyzyjne obrazowanie obrzęku i ropni.

• Posiew ropy: Identyfikacja bakterii odpowiedzialnych za infekcję.

Zapalenie oskrzeli to stan zapalny dróg oddechowych, często wywołany przez wirusy (grypa, RSV) lub bakterie. Objawy obejmują kaszel (często z odkrztuszaniem plwociny), duszność, osłabienie i gorączkę. W ostrej postaci choroba ustępuje w ciągu kilku tygodni, natomiast przewlekła postać (często związana z POChP) może trwać dłużej i prowadzić do uszkodzenia płuc.

Leczenie ostrego zapalenia oskrzeli jest objawowe, a antybiotyki stosuje się tylko w przypadku potwierdzonej infekcji bakteryjnej.

Badania pomocne w diagnozie:

• Badanie plwociny: Wykrywanie bakterii lub wirusów odpowiedzialnych za infekcję.

• RTG klatki piersiowej: Wykluczenie zapalenia płuc.

• Morfologia krwi: Pomaga różnicować infekcję bakteryjną od wirusowej.

• CRP: Wartości powyżej normy sugerują infekcję bakteryjną.

Mononukleoza zakaźna, zwana „chorobą pocałunków”, jest infekcją wirusową wywoływaną przez wirusa Epsteina-Barr (EBV). Objawy obejmują gorączkę, ból gardła, powiększenie węzłów chłonnych, osłabienie, powiększenie wątroby i śledziony.

Choroba jest przenoszona przez ślinę, a leczenie polega głównie na łagodzeniu objawów i odpoczynku. Może trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy.

Badania pomocne w diagnozie:

• PCR na EBV: Precyzyjne potwierdzenie obecności wirusa.

• Test monospot: Szybki test wykrywający zakażenie EBV.

• Morfologia krwi: Wykazuje limfocytozę oraz atypowe limfocyty.

• ALT i AST: Podwyższone wartości wskazują na zajęcie wątroby.